Pierwsza rakieta do squasha – wybór dla początkującego gracza

Dla początkującego gracza wybór pierwszej rakiety to zadanie niełatwe. – Przy wyborze kieruj się samodzielnie przeprowadzonym testem. Nawet jeśli jesteś niedoświadczonym zawodnikiem, twoje odczucie jest najważniejsze, bo to ty będziesz tej rakiety używał –  nie sprzedawca czy twój trener –  mówi Marcin Karwowski, mistrz Polski w squashu.

Czym kierować się przy wyborze rakiety?

Na rynku dostępne są modele za 50, ale i za 500 zł. Jaka jest między nimi różnica? Przede wszystkim taka, że jako początkujący gracz nie potrzebujesz tej najdroższej; co więcej – polecamy, by pierwsze mecze rozegrać wypożyczonym z klubu (bądź od znajomych) sprzętem. W żadnym wypadku nie kupuj rakiet używanych – każde uderzenie o podłoże czy ścianę powoduje mikropęknięcia niewidoczne gołym okiem. Za to twój portfel odczuje to dosyć szybko.

Jak wybrać najlepszą rakietę?

Kiedy już w końcu podejmiesz decyzję o kupnie własnej rakiety, dwie podstawowe zasady brzmią: zapomnij o najtańszych modelach oraz postaraj się sprawdzić dokładnie wszystkie parametry, by znaleźć odpowiednią. 

Pamiętaj, że twoja pierwsza rakieta nie jest najprawdopodobniej ostatnią. Co prawda ciężko będzie ją złamać, ale to niejedyne uszkodzenie, jakie może spotkać sprzęt. Testowanie w sklepie może nie jest najlepszym pomysłem, dlatego postaraj się dogadać ze znajomymi, z którymi grasz, i sprawdź na korcie różne warianty dostępne na rynku.

Właściwie dobrana rakieta odgrywa ogromną rolę w procesie nauki, zarówno na początkowym, jak i na dalszym, nieco już bardziej zaawansowanym etapie.

Squash w Polsce dopiero zdobywa popularność – co nie znaczy, że nie mamy dostępu do najlepszego obecnie sprzętu do gry. Część klubów prowadzi sklepy, w których możesz wypróbować rakietę przed kupnem. Dzięki temu nawet jeśli nie mieszkasz w zasięgu sklepu sportowego, nie jesteś skazany na zakupy przez internet.

Testując różne modele, należy zwrócić uwagę, czy:

• w czasie gry kontrolujesz piłkę, czy wręcz przeciwnie – masz wrażenie, że odbija się w innym kierunku niż zamierzony
• czujesz, że rakieta drga w chwili odbicia piłki
• łatwo jest manewrować, tj. czy nie jest za ciężka, a gra nią nie wydaje się męcząca
• przenosi siłę odbicia na piłkę 

Jak już wspomnieliśmy, wybór jest duży i dla poczatkujących z pewnością niełatwy, biorąc pod uwagę wszystkie powyższe punkty. Sztywne reguły decyzji nie istnieją – wszystko zależy tylko i wyłącznie od twoich indywidualnych preferencji. Przygotowaliśmy kilka rad, dzięki którym twój wybór będzie strzałem najbliżej dziesiątki.

Waga

Podawana w gramach, najczęściej bez uwzględnienia naciągu i owijki na rączce (gripie). Większość rakiet mieści się w granicach 110–180 g, ale znajdziesz też modele o wadze 200 g. Waga zależy w większości od materiału wykonania. 

Powyżej 180 g – bardzo ciężkie
160–190 g – ciężkie
115–155 g – standardowe
Poniżej 115 g – bardzo lekkie

Ciężkie rakiety – mocniejsze uderzenie, większa stabilność i mniejsze drgania – lepsza kontrola (w zależności od modelu i naciągu)

Lekkie rakiety – lżejsze uderzenie, szybszy zamach i błyskawiczna reakcja na sytuację – kosztem słabszego uderzenia i mniejszej kontroli.

Wniosek: ciężka rakieta wymaga więcej siły, ale oferuje mocniejsze odbicie kosztem manewrowalności.

Rakiety bardzo ciężkie to dobry wybór dla rozpoczynających trening i niepewnych co do jego kontynuowania, jak i tych, którym zdarza się łamać sprzęt. Są też najtańsze – to dodatkowa dobra wiadomość dla początkujących. Jeśli stwierdzisz, że chcesz grać przez co najmniej rok lub dwa, to wybierz rakietę ciężką. Większość zaawansowanych graczy klubowych i profesjonalistów gra rakietami lekkimi, a bardzo lekkie wybierają tylko najbardziej doświadczeni oraz wyćwiczeni technicznie zawodnicy.

Początkującym graczom squasha polecamy

Rakiety z przedziału 145–180 g. Parametry pozwolą na spokojny trening przez co najmniej dwa lata; atrakcyjna, niska cena także przemawia za tym wyborem. Prędzej czy później – w zależności od postępów – trafisz do grupy 130–145 g; tam znajdziesz sprzęt mało dynamiczny, ale pozwalający na doskonałą kontrolę i wyczucie w odbiciu. By w pełni wykorzystać taki potencjał, będziesz musiał wyćwiczyć swing. Jeśli myślisz, że 20 lub 40 gramów nie robi większej różnicy, to jesteś w błędzie; źle dobrana rakieta na początku procentuje w niedalekiej przyszłości frustracją i brakiem postępów. Wszyscy gracze zaawansowani powinni wyposażyć się w rakietę z przedziału lekkich lub bardzo lekkich. Nie dość, że wykorzystają ich potencjał, to jeszcze będą mogli doskonalić umiejętności – przede wszystkim dotyczących czasu reakcji.

Balans rakiety

To nic innego jak środek ciężkości. Mierzymy go od uchwytu, a podajemy – w centymetrach lub słownie. W zależności od rakiety, umieszczony jest bliżej gripu, główki lub pośrodku. Stąd biorą się oznaczenia balansów: na grip, główkę i przesunięty na środek. Możesz też spotkać angielskie oznaczenia balansu: head-heavy (na główkę), head-light (na grip) oraz mid (centralny). W zależności od balansu może wam się wydać lżejsza lub cięższa; niezależnie od rzeczywistej wagi. 

Wniosek: balans decyduje o tym, jak czujesz daną rakietę. Dla przykładu, jeśli porównamy dwie o wadze 140 g, ale balansie odpowiednio 33 cm (ciężka rączka) i 37 cm (ciężka główka), to pierwsza z nich będzie bardziej manewrowalna, ale druga da mocniejsze uderzenie.

Powierzchnia główki

Mieści się w przedziale 460–525 cm². Im jest większa, tym łatwiej będzie ci trafić w piłkę i odbicie będzie mocniejsze. Pogorszy się jednak łatwość manewrowania i „czucie” rakiety. Przy mniejszej powierzchni sytuacja jest odwrotna: słabsze odbicie, ale większa precyzja gry. 

Wniosek: jeśli zaczynasz przygodę ze squashem, to polecamy rakiety o dużej główce – początkujący gracze potrzebują na ogół mocnych rakiet. Gdy wyrobisz sobie odpowiedni zamach (swing), poszukaj rakiety z mniejszą główką

Naciąg

Podstawa to jego jednostka: kG. Wygląda jak kilogram i częściowo nim jest, ale dla odróżnienia nazywa się ją kilogramem-siłą. Inne oznaczenia, z jakimi możesz się spotkać, to kgf i kp.

Zwykle nowe rakiety naciągnięte są fabrycznie z siłą ok. 11–12 kG. Ponadto zasada jest prosta: im lepszy model kupisz, tym lepiej będzie naciągnięty. Jeśli z jakichkolwiek powodów zdecydujesz się na wymianę, zwróć uwagę na własne doświadczenia. 

O czym warto pamiętać?
Mocny naciąg w granicach 12,5–14,5 kG równa się większej kontroli uderzenia, więc w konsekwencji – dokładniejszym zagraniom. Słabszy, czyli między 10–10,5 kG, zwiększa siłę odbicia, ale zmniejsza jego precyzję. 

Materiał

Jak we wszystkim, tak i w rakiecie do squasha liczy się materiał wykonania. Ma to wpływ na sztywność ramy i ciężar całej konstrukcji. Zwykle spotkasz aluminium i jego najróżniejsze stopy, a także kompozyty grafitowe, grafit czysty i łączony z włóknami tytanu lub kevlaru. Tak, tego samego, z którego produkuje się kamizelki kuloodporne, ale nie myśl, że rakieta ochroni cię przed kulą z pistoletu – aż tak wytrzymała nie jest. Każdy materiał ma swoje wady i zalety, które opisujemy poniżej. 

Aluminium służy do produkcji ciężkich rakiet dla początkujących. Są mało łamliwe, ale kosztem częstego odkształcania. Robi się z niego najtańsze modele dla graczy chcących dopiero sprawdzić „z czym się je” squasha. Do dłuższej gry się raczej nie nadają, ponadto gdy pęknie naciąg – nie da się zrobić nowego bez utraty parametrów samej rakiety.

Stopy aluminium to w gruncie rzeczy ten sam materiał, czyli ciągle niska półka. Zalety to duża waga i niska cena, a więc ponownie sprawdzą się jako pierwsza rakieta. 

Kompozyt grafitowy to materiał dwojaki. Z jednej strony mogą to być rakiety grafitowe z dodatkiem jakiegoś materiału (np. aluminium). Od rodzaju drugiego zależy cena produktu; najdroższy będzie kevlar lub tytan. Rakiety te charakteryzują się ulepszoną sztywnością konstrukcji, jak i mniejszą łamliwości oraz wagą (140–180 g). 

Z drugiej strony mamy osobną kategorię, jaką stanowią rakiety hybrydowe (fusion). Tu również podstawę konstrukcji stanowi grafit i jako dodatki stosuje się podobne materiały. Jednak w tym wypadku połączenie ma konkretny cel; nie jest tylko dodatkiem w strukturze całości. Dobrym przykładem może być model, w którym grafitowa rama łączy się z tytanowym mostkiem i wzmacnia całą konstrukcję. Słowem: rakieta hybrydowa to widoczne gołym okiem, umotywowane ochroną lub usztywnieniem danego elementu połączenie grafitu z innym materiałem.

Grafit służy do produkcji najbardziej zaawansowanych modeli, przy czym sam materiał jest dość kruchy – rakiety są niestety podatne na uszkodzenia, ale za to lekkie i nie przenoszą drgań odbicia na nadgarstek.